Trong vòng 5 năm trở lại đây xuất hiện phong trào Học tiếng nhật tại hà nội. Đặc biệt là trong vòng 2 năm gần đây khi chính phủ hai đất nước Nhật Bản và Việt Nam có những bước tiến mạnh mẽ trong quan hệ song phương. Cả hai quốc gia đã hợp tác với nhau trong nhiều lĩnh vực từ kinh tế đến chính trị thì phong trào học tiếng Nhật lại càng trở nên mạnh mẽ. Đặc biệt việc dạy và học tiếng Nhật tại Hà Nội phát triển mạnh mẽ nhất so với các địa phương khác.
1. Vì sao.....?
Trước đây, mọi người tập trung nhiều vào học tiếng Anh vì cho rằng tiếng Anh là ngôn ngữ thông dụng trên toàn cầu, còn việc học tiếng Nhật chỉ tập trung chủ yếu vào việc giao tiếp và du lịch. Việc học tiếng Nhật tại Hà Nội khi đó chỉ tập trung tại một vài trung tâm nhỏ hoặc các vài lớp tiếng Nhật của trường Đại học Ngoại Ngữ. Vào thời điểm khi đó Nhật Bản và Việt Nam chưa có sự hợp tác toàn diện và mạnh mẽ như hiện nay. Chỉ có một số công ty Nhật Bản đặt nhà máy tại Việt Nam như Honda, Toyota nhưng ngôn ngữ sử dụng trong những công ty này lại yêu cầu .....tiếng Anh chứ không phải tiếng Nhật. Những điều đó làm cản trở rất lớn việc truyền bá tiếng Nhật tại Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung.
Chỉ đến khi việc học tiếng Anh trở nên quá bão hòa và việc sở hữu một chứng chỉ tiếng Anh không còn là điều gì quá đặc biệt thì lúc này đây người học bắt đầu muốn tìm đến một ngoại ngữ khác ít người học hơn nhằm tránh sự cạnh tranh nhưng đồng thời lại phải là ngôn ngữ của những quốc gia phát triển. Chính lúc này đây, người học phát hiện tiếng Nhật là một lựa chọn phù hợp.
Một quốc gia đứng thứ 2 thế giới về sức mạnh kinh tế, gần Việt Nam hơn Mĩ hay Anh, đồng thời ít người học trong khi các công ty Nhật lại đang đổ dồn về Việt Nam tìm kiếm cơ hội kinh doanh. Quá nhiều yếu tố thuận lợi cho việc tiếng Nhật trở thành một môn ngoại ngữ hấp dẫn.
Ngay lập tức, việc học tiếng Nhật tại Hà Nội trở thành thời thượng song hành cùng tiếng Anh và vượt trên cả tiếng Trung cũng từng một thời làm mưa làm gió. Tại Hà Nội, hàng loạt các trung tâm dạy tiếng Nhật mọc lên như nấm sau mưua mà chúng ta chỉ cần tìm kiếm trên google với từ khóa “ học tiếng Nhật tại Hà Nội” là đã có đến hơn 1 triệu kết quả tìm kiếm với rất nhiều trung tâm đào tạo khác nhau từ lớn đến bé. Tuy nhiên, những đối tượng học tại đây chủ yếu là những bạn sinh viên muốn nâng cao trình độ tiếng Nhật, số còn lại cũng chỉ đang bắt đầu học từ vỡ lòng. Hơn nữa sự hiện diện của các doanh nghiệp yêu cầu tiếng Nhật tại Việt Nam cũng chỉ đang trong giai đoạn bắt đầu. Và chưa có bằng chứng nào để đảm bảo việc học tiếng Nhật sẽ cho các học viên một viễn cảnh tốt đẹp. Vì vậy, đây chưa phải là đối tượng thúc đẩy việc học tiếng Nhật tại Hà Nội trở nên mạnh mẽ như bây giờ.
2. Vậy đâu là động lực chính....?
Nhìn sâu vào vấn đề thì chúng ta có thể thấy, phong trào học tiếng Nhật tại Hà Nội không phải chủ yếu do các sinh viên hay bạn trẻ thích học mà nhóm đối tượng thổi bùng việc học tiếng Nhật tại Hà Nội lại chính là những người học để tìm kiếm con đường xuất khẩu lao động sang Nhật Bản. Các công ty tại Nhật Bản muốm tìm kiếm nhân công giá rẻ nhằm thay thế cho lượng lớn lao động đang thiếu hụt trong nước. Những công ty xuất khẩu lao động ầm ầm tuyển dụng lao động làm việc tại Nhật và việc đào tạo tiếng Nhật cho họ trở thành yếu tố tiên quyết. Lúc này đây mọi người lao động đổ xô lên Hà Nội học tiếng Nhật chỉ vì một lý do đơn giản là chỉ có tại Hà Nội mới có các giáo viên và trung tâm đào tạo đạt tiêu chuẩn. Đây chính là động lực lớn nhất làm cho việc học tiếng Nhật tại Hà Nội trở nên rầm rộ.
3. Học tiếng Nhật tại Hà Nội chỉ là “ phong độ nhất thời”....... ?
Trả lời cho câu hỏi này thì quả thật không dễ dàng chút nào. Có khi nào việc học tiếng Nhật tại Hà Nội giống như đóa hoa Sakura - rực rỡ trong chốc lát rồi nhanh chóng tàn lụi?. Tiếng Anh suy cho cùng cũng vẫn là ngôn ngữ thông dụng nhất trên thế giới, vậy học tiếng Nhật có tác dụng lớn như tiếng Anh hay không ?
Theo tôi, tiếng Anh vẫn sẽ là ngôn ngữ quan trọng nhưng nó sẽ không còn là vị trí độc tôn như trước đây nữa và học tiếng Nhật vẫn sẽ là một lựa chọn thông minh. Có ba lý do cho việc này.
Thứ nhất, việc quan hệ kinh tế Việt – Nhật sẽ ngày càng trở nên gắn chặt với nhau vì lý do chính trị và quan trọng hơn Trung Quốc không còn lợi thế nhân công giá rẻ nữa. Chính vì vậy, các nhà máy sản xuất của Nhật Bản sẽ chuyển hướng sang đầu tư tại Việt Nam nhiều hơn.
Thứ hai, thị trường xuất khẩu lao động sang Nhật Bản đang ngày càng mở rộng vì sự thiếu hụt nhân công tại Nhật không hề có dấu hiệu suy giảm, và Nhật Bản hiện đang muốn đa dạng hóa lực lượng lao động chứ không muốn phụ thuộc chủ yếu những lao động từ thị trường Trung Quốc nữa.
Và thứ ba, các quốc gia muốn phát triển mạnh mẽ ngày này thì truyền bá văn hóa, ngôn ngữ là những “vũ khí” đi đầu. Việc tăng cường lượng người học và sử dụng ngôn ngữ của quốc gia sẽ thúc đẩy hàng loạt các yếu khác tăng theo như phim ảnh, thời trang, sản phẩm bản xứ... và từ đó làm gia tăng các giá trị kinh tế. Chúng ta có thể thấy rõ điều này khi thấy Pháp đầu tư cho cộng đồng Pháp ngữ hay Trung Quốc hỗ trợ rất lớn cho những chương trình tiếng Hán tại nước ngoài.
Với hai lý do trên, chắc chắn việc học tiếng Nhật tại Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung đã, đang và vẫn sẽ phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Đồng thời Hà Nội vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng là đầu tàu của cả nước trong quá trình phát triển này.
